Waar gaat deze richtlijn over?
Deze richtlijn richt zich op wat volgens de huidige maatstaven de beste zorg is voor patiënten met dementie. In de richtlijn komen de volgende onderwerpen aan de orde:
-
- Diagnostiek van dementie
- Behandeling van dementie
- Regionale samenwerking in de zorg voor patiënten met dementie
- De zorgstandaard dementie
- Wilsonbekwaamheid medische besluitvorming
- Einde van leven
- Rijgeschiktheid bij dementie
Voor wie is deze richtlijn bedoeld?
Deze richtlijn is bestemd voor alle medische zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met dementie.
Voor patiënten
Dementie is de naam voor een combinatie van symptomen (een syndroom) waarbij de verwerking van informatie in de hersenen is verstoord. Dementie kenmerkt zich door een geleidelijke achteruitgang van het geestelijk functioneren. In geval van de ziekte van Alzheimer als meest voorkomende oorzaak, vallen in het begin van de ziekte vooral de geheugenstoornissen op. Later krijgt de patiënt problemen met denken en taal. Ook kunnen het karakter en gedrag veranderen. Naarmate de ziekte vordert, verliest iemand met Alzheimer steeds meer de regie over zijn eigen leven. Hij wordt meer afhankelijk van de hulp van anderen en dagelijkse handelingen worden steeds moeilijker.
Er zijn overigens naast de ziekte van Alzheimer veel andere ziekten die een dementie kunnen veroorzaken. De meest voorkomende soorten zijn de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, frontotemporale dementie, dementie met gemengde etiologie, dementie met Lewy bodies en dementie bij de ziekte van Parkinson. Eén op de vijf mensen krijgt dementie. Bij vrouwen is de kans nog groter: één op de drie vrouwen krijgt gedurende haar leven dementie. Hoe ouder, hoe groter de kans op dementie. Boven de 90 jaar heeft 40 procent van de mensen een vorm van dementie.
Meer informatie over dementie is te vinden op Thuisarts:
http://thuisarts.nl/video/dementie
Meer informatie over dementie is ook te vinden op de website van Alzheimer Nederland:
https://www.alzheimer-nederland.nl/dementie
Hoe is de richtlijn tot stand gekomen?
Het initiatief voor deze richtlijn is afkomstig van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie (NVKG). De richtlijn is opgesteld door een multidisciplinaire commissie met vertegenwoordigers vanuit de huisartsen, internisten, klinisch chemici, laboratoriumartsen, neurologen, nucleair geneeskundigen, psychiaters, psychologen, radiologen, sociaal geriaters, specialisten ouderengeneeskunde, verpleegkundigen, verzorgenden en ziekenhuisapothekers. De richtlijn houdt ook rekening met de behoeften, wensen en ervaringen van patiënten. Er zijn in focusgroepen interviews gehouden met patiënten met dementie en met mantelzorgers. Een vertegenwoordiger van Alzheimer Nederland maakte deel uit van de kernwerkgroep en een afgevaardigde van Mezzo, landelijke vereniging voor mantelzorgers en zorgvrijwilligers, zat in de klankbordgroep.
Overweeg beeldvorming bij patiënten met dementie indien gewenst met als doel positieve aanwijzingen te vinden voor een specifieke oorzaak of voor een combinatie van oorzaken, en ter uitsluiting van (neurochirurgisch) behandelbare aandoeningen.
Gebruik bij de beschrijving van de MRI semikwantitatieve scores voor hippocampale atrofie, globale cerebrale atrofie en wittestofschade. De twee atrofiematen kunnen ook op een CT worden gescoord, wittestofschade niet.
Streefnorm, implementatietermijn: drie jaar
- Prof. dr. M.G.M. Olde Rikkert, klinisch geriater, Radboud Alzheimer Centrum, UMC St Radboud, Nijmegen
- Dr. E. van Exel, psychiater, GGZ in Geest, Amsterdam
- Dr. W. Knol, klinisch geriater en klinisch farmacoloog, UMC Utrecht
- Dr. A.W. Lemstra, neuroloog, VUmc Alzheimercentrum, Amsterdam
- Drs. J.H.C.M. Meerveld, Alzheimer Nederland
- Dr. C.M.A.A. Roks, neuroloog, St Elisabeth Ziekenhuis, Tilburg
- Prof. dr. F.R.J. Verhey, psychiater, Alzheimer Centrum Limburg, Maastricht UMC