Een actueel medicatieoverzicht (AMO) is essentieel voor goede zorg. Bij een opname in een ziekenhuis bijvoorbeeld wordt je gevraagd eerst een AMO op te halen bij je apotheek. Dan wordt, met een medewerker van de apotheek, gekeken of de medicijnen zoals die in het systeem van de apotheker staan, nog kloppen: of je alles nog slikt wat erop staat, misschien gestopt bent met “zo nodig” middelen, of wellicht ook nog iets bij de kruidenier om de hoek hebt gekocht en inneemt. Dat krijg je mee op een of twee A4’tjes. Handig, want zo weet de specialist precies wat je neemt. Alleen: die A4’tjes neem je alleen mee wanneer je ze nodig hebt. Is het niet veel makkelijker een AMO te hebben dat je altijd mee kunt nemen?

Open space

Pas was ik op de Open Space Werkconferentie Medicatieoverdracht. Een inspirerende middag in de mooie Janskerk in Utrecht.

Wie gedacht had een middagje rustig te kunnen gaan zitten luisteren had het mis. De dames van meeuwenroos hebben ons aan het werk gezet, en alsof dat niet genoeg was mochten we een opdracht aan onszelf op een gefrankeerde kaart zetten. Over een maand krijgen we die in onze eigen brievenbus om te zien wat we ervan terecht hebben gebracht. (Anne, Helen, Elline, bij deze: die van mij mogen jullie houden. Opdracht voltooid.)

Een van de ideeën in de groepen was dat ophalen en meenemen van die A4’tjes, of ophalen van medicatie uit het Landelijk Schakelpunt omslachtig is. Iedereen (die dat wil) moet gewoon een actueel medicatieoverzicht bij zich kunnen hebben. In de binnenzak. Altijd. Mobieltje, en apps, werd meteen geroepen. Nu ben ik daar als ICT’er helemaal voor, maar het kan ook laagdrempeliger. Op een visitekaartje. Ik had me voorgenomen uit te zoeken of dat met een QR code ook kan.

Een Actueel Medicatieoverzicht (AMO)

Wanneer je een AMO ophaalt bij je apotheek ziet dat er zo uit:

Je patiëntgegevens staan erop, de apotheker met wie het besproken is wordt genoemd, evenals huidige en recent beëindigde medicatie, eventuele labwaarden (bijvoorbeeld bloedwaarden) en andere zaken die van belang kunnen zijn zoals allergieëen. Tot slot, belangrijk: wie er naar gekeken heeft. De praktijk wijst uit dat het medicatieoverzicht dat de apotheker in het syteem heeft staan vaak niet up to date is, en apothekers die ik sprak zeggen me dat gegevens uit het LSP veel te vaak ook niet volledig zijn. De patiënt zelf weet het beste wat zij of hij slikt (of soms de mantelzorger), dus die moet meekijken om tot een echt AMO met de A van Actueel te komen. (Zie de richtlijn medicatieoverdracht voor de details van het AMO.)

En nu de portemonnee in!

Dat A4’tje past niet zo makkelijk in de portemonnee. En dit overzicht afdrukken op het formaat van een bankpasje levert ook geen leesbaar document op. Een QR-code kan dat wellicht oplossen.

Hoeveel gegevens passen er eigenlijk in een QR code? Er zijn meerdere formaten (“versions”) met aantal blokjes (“modules”) van 21×21 (version 1) tot 177×177 (version 40). Hoe meer blokjes, hoe meer informatie. Daar komen nog zaken als foutcorrectie en dergelijke bijdie de hoeveelheid informatie beïnvloeden. Een paar rekensommen. Een visitekaartje is 55 mm hoog. Om een QR code heen moet wat witruimte zitten, er blijft dus zo’n 5 centimeter over. Scannen hoeft niet van een billboard, maar kan van dichtbij, dus we kunnen rustig voor een lage foutcorrectie gaan. Dan moet daar een QR code version 27 van 125×125 blokjes met zo’n 2100 alfanumerieke tekens in passen.

Dat lijkt genoeg. Maar ik wil het ook in de praktijk proberen. Ik maak dus een medicatieoverzicht met de patiëntgegevens van mij, zes medicatieregels en één contra-indicatie. Met wat passen en meten worden het 1425 tekens. Alles conform de richtlijn medicatieoverdracht, alleen de layout pas ik wat aan. Die tabellen werken niet goed samen met QR codes, en de icoontjes die in het AMO zitten passen er ook niet in. Dit zijn twee van de zes regels (met fictieve medicatie, aan een glas rode wijn op zijn tijd heb ik voldoende):

-------------------
KENACORT A 40 INJECTIESUSPENSIE 40MG/ML FLACON 5ML
verstrekking
van 1-3-2016 tot 5-6-2016
afgeleverd tot 5-6-2016
1 maal per week 15 milliliter
Dr. Dokter,06010859
-------------------
TRUSOPT OOGDRUPPELS 20MG/ML FLACON 5ML
verstrekking
van 1-3-2016 tot ---
afgeleverd tot 1-6-2016
2 maal per dag 1 druppel
Dr. Dokter,06010859 
-------------------

Met een van de vele onlineapps maak ik een QR code van de 1425 tekens, en download die. Die print ik met mijn huis-tuin-en-keukenprinter op visitekaartformaat. Ik download een QR app op mijn Samsung S4 Mini. Het werkt prima: bij scannen van mijn AMO-visitekaartje staan de gegevens van “mijn” AMO er weer.

Voor patiënten die erg veel medicatie nemen, of voor het opnemen van labuitslagen zal het printje iets groter worden dan een visitekaartje. Het maximum van een QR code is 4296 tekens, dat is driemaal zoveel informatie als in mijn AMO met patiëntgegevens, zes medicatieregels en één contra-indicatie. Dat zal in de meeste gevallen wel voldoende zijn.

Uiteraard is er niets meer geheim aan dit kaartje wanneer ik mijn portemonnee kwijtraak. Datzelfde geldt overigens voor het papieren AMO in mijn binnenzak. Maar medicatie in een app op de telefoon, die beter beveiligd is, heeft ook nadelen. Wanneer ik een ongeluk krijg, en niet meer aanspreekbaar ben, kan de ambulance of de SEH ook niet meer bij mijn medicatie. Uiteindelijk blijft het een keuze voor iedere burger of ze een AMO met alle informatie bij zich willen dragen of niet. Iemand die medische risico’s loopt, zal het eerder doen, anderen zullen de medische gegevens liever achter slot en grendel laten. Geen reden uiteraard deze keuze niet aan de burger zelf aan te bieden.

AMO everywhere!

Het is natuurlijk geen enkel probleem dit AMOQR af te drukken op het “gewone” AMO. Daar is voldoende ruimte voor. Even uitknippen en in de portemonnee. Afdrukken bij de apotheek op een kartonnen kaartje, of sealen in een plastic hoesje is natuurlijk nog mooier. Altijd het laatste AMO op zak. Welke apotheek komt als eerste met deze extra service voor de patiënt?

Update 9-6-2016: Vandaag een interessant gesprek gehad met Bart Luiken van 112QR. Ze hebben een vergelijkbare implementatie, i.s.m.  o.a. MS Fonds en Epilepsie Vereniging Nederland. Een kaartje op zak. Niet met een statische QR, maar een dynamische die op een veilige manier toegang geeft tot je kritische gegevens op een website. Geïnteresseerden kunnen daar ook eens kijken naar de mogelijkheden.